27/04/2022 από Παναγιώτης Κουτσουβέλης
Ωτίτιδα: Ένα Σύνδρομο με Πολλές Παγίδες
Ωτίτιδα: Ένα Σύνδρομο με Πολλές Παγίδες
Με τον όρο ωτίτιδα αναφερόμαστε στη φλεγμονή του ακουστικού πόρου. Ο αυλός του ακουστικού πόρου, του σωλήνα δηλαδή που φτάνει μέχρι τον τυμπανικό υμένα, είναι ουσιαστικά και αυτός δέρμα. Είναι πολύ συχνή στο σκύλο και λιγότερα συχνή στη γάτα. Επίσης είναι αρκετά συχνή στα κουνέλια, κυρίως σε αυτά με κρεμάμενα αυτιά.
Ωτίτιδα: Ένα Σύνδρομο με Πολλές Παγίδες
Με τον όρο ωτίτιδα αναφερόμαστε στη φλεγμονή του ακουστικού πόρου. Ο αυλός του ακουστικού πόρου, του σωλήνα δηλαδή που φτάνει μέχρι τον τυμπανικό υμένα, είναι ουσιαστικά και αυτός δέρμα. Είναι πολύ συχνή στο σκύλο και λιγότερα συχνή στη γάτα. Επίσης είναι αρκετά συχνή στα κουνέλια, κυρίως σε αυτά με κρεμάμενα αυτιά.
Η ωτίτιδα δεν θεωρείται νόσημα αλλά σύνδρομο, δηλαδή επηρεάζεται και περιπλέκεται από πολλούς διαφορετικούς παράγοντες. Ονομαστικά τα αίτια που εμπλέκονται είναι τα προδιαθετικά, τα πρωτογενή, τα δευτερογενή και τα επιπλέκοντα (στη χρόνια μορφή). Αναφορικά με το πιο συχνό πρωτογενές αίτιο στο σκύλο είναι οι αλλεργίες και κυρίως η ατοπική δερματίτιδα.
Τις περισσότερες φορές τα συμπτώματα που μπορεί να παρατηρήσουμε στο ζώο μας είναι τίναγμα της κεφαλής και φαγούρα στην περιοχή. Μπορεί να δούμε μέχρι και νευρολογικά συμπτώματα (μέση- έσω ωτίτιδα) ή τίποτα από τα παραπάνω. Γνωρίζουμε όμως πως η ωτίτιδα πονάει και οδηγεί σε μειωμένη ποιότητα ζωής του ασθενούς. Όταν μιλάμε για πόνο σε ένα ζώο δεν είναι κάτι που μπορούμε πάντα να αντιληφθούμε εύκολα. Υπάρχει μεγάλη ποικιλομορφία στο πώς θα εκδηλώσει τον πόνο που νιώθει ένα ζώο.
Η διαγνωστική προσέγγιση και η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της ωτίτιδας περιλαμβάνει την αναγνώριση και την αντιμετώπιση των αιτίων που μπορεί να εμπλέκονται στη δημιουργία της. Τα περισσότερα σκευάσματα της αγοράς μπορούν να αντιμετωπίσουν μία έξω ωτίτιδα χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία. Ουσιαστικά, τα περισσότερα με το τριπλό συνδυασμό αντιμικροβιακού-αντιμυκητιακού- κορτιζόνης ελέγχουν μόνο τα δευτερογενή αίτια (μικροβιακό πληθυσμό). Το βασικό ερώτημα βέβαια είναι: εάν αυτό είναι αρκετό..? Προφανώς και δεν είναι τόσο απλό. Εάν δεν αναγνωριστούν και ελεγχθούν τα υπόλοιπα αίτια που οδήγησαν στην εμφάνισή της, η ωτίτιδα στις περισσότερες περιπτώσεις θα υποτροπιάσει σύντομα ή θα παραμείνει με πολύ ήπια μορφή για κάποιο χρονικό διάστημα.
Αυτό όμως θα οδηγήσει, σε διάστημα μηνών ή και ετών ανάλογα με τον ασθενή, σε μόνιμες βλάβες του ακουστικού πόρου (επιπλέκοντα αίτια), με αποτέλεσμα συνήθως την ωτίτιδα τελικού σταδίου. Σε ένα τέτοιο περιστατικό δυστυχώς η φαρμακευτική αγωγή δεν θα έχει επιτυχή αποτελέσματα και τελικά θα χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση (ολική εκτομή του έξω ακουστικού πόρου και της κοιλότητας του τυμπάνου).
Ένα άλλο καθοριστικό βήμα στην αντιμετώπιση της ωτίτιδας είναι να αναγνωρίσουμε εάν έχουμε μόνο έξω ή εξώ-μέση (πιο σπάνια και έσω) ωτίτιδα. Οι θεραπευτικοί χειρισμοί και το θεραπευτικό πλάνο είναι τελείως διαφορετικοί, ανάλογα με την ανατομική εντόπιση της ωτίτιδας.
Άρα γίνεται κατανοητό πως μιλάμε για ένα πολύπλοκο πρόβλημα με πολλές παραμέτρους που πρέπει να ελεγχθούν. Ιδανικά χρειάζεται ένα θεραπευτικό πλάνο που να στοχεύει στην αντιμετώπιση όλων των αιτίων που επηρεάζουν την ωτίτιδα στον κάθε ασθενή, ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες να έχουμε θεραπευτική αποτυχία και ταλαιπωρία του ασθενούς.
Παναγιώτης Κουτσουβέλης
DVM, Δερματολόγος Κτηνίατρος